99

Govorili smo o potencijama duše i kazali da postoji jedinstvo između duše i njenih potencija. Mulla Sadra dušu poistovjećuje sa perceptivnim i pokretačkim potencijama. Ovdje je moguće postaviti primjedbu i to da je prema ovoj tezi duša istovremeno i materijalna i nematerijalna. Drugim riječima prema ovoj teoriji duša je istovremeno i um i intuicija i … Opširnije

Do sada smo govorili o potencijama ili moćima duše i pritom dokazali da duša posjeduje moći i potencije. Prema mišljenjima filozofa peripatetičara duša i njene potencije ili moći su međusobno dva različita realiteta. Ova svojevrsna dvojnost, razlikovanje duše s jedne i njenih potencija s druge strane kao dva različita realiteta polučila je još jedan zaključak, … Opširnije

Sljedeće pitanje vezano za potencije duše je da li one funkcije koje vrše pojedine potencije uistinu izvorno pripadaju duši, odnosno proizlaze iz nje. Sada smo dokazali da različite raznovrsne radnje ukazuju na postojanje brojnih potencija. Svaka potencija ili moć duše je odgovorna za onaj dio radnji koje su joj srodne. Ovdje se može uputiti jedna … Opširnije

Govorimo o potencijama duše. I jučer smo imali uvodno izlaganje na tu temu. Prvo pitanje da li duša uopće ima višebrojne potencije i moći. Odnosno pitanje je kakvim dokazom i argumentom raspolažemo koji bi nam potvrdio tezu po kojoj duša ima više moći. Rekli da vegetativna duša ima moć ishrane, moć razvoja i rasta i … Opširnije

Na prethodnim predavanjima je bilo riječi o o potencijama, moćima duše i tada smo rekli da vegetativna dušu ona ima tri moći – potencija ishrane, – potencija rasta i razvoja, – potencija reprodukcije. Životinjska duša sa aspekta činjenice da se radi o životinji, pored ove tri spomenute vegetativne potencije, raspolaže i sa pokretačkom i perceptivnom … Opširnije

Kada smo definirali dušu rekli smo da je duša prvo savršenstvo za prirodno tijelo koje raspolaže sredstvima. Također, rekli smo da se prirodu razlikuje od duše po tome što priroda svoje učinke ostvaruje bez posredovanja i sredstava za razliku od duše koja svoje učinke i radnje koje su nama vidljivi ozbiljuje putem svojih moći kao … Opširnije

Talking about the immateriality of the human and animal souls we said that there are many arguments that prove this thesis. Since many of these arguments we mentioned this pet. Below we will mention just one more argument based on the hypothesis according to Which knowledge is indivisible category. We know that material things are … Opširnije

Na prethodnom času smo govorili o nematerijalnosti ljudskih i životinjskih duša i pritom smo naveli  četiri argumenata koji to dokazuju. U nastavku ćemo se osvrnuti se na peti argument nematerijalnosti duše a koji se tiče percipiranja univerzalija kod čovjeka. Mišljenje svih filozofa je da su univerzalni pojmovi nematerijalni i takvu vrstu percepcije spoznaje može imati … Opširnije

Četvrti dokaz se temelji na univerzalijama (univerzalnim pojmovima). Čovjek je u stanju percipirati univerzalije, kao što su čovjek, drvo, životinja itd. Šta su univerzalije? To su oni pojmovi koji mogu odgovarati i primjenjivi su na bezbroj jedinki. Naprimjer, pojam čovjek može se odnositi na bezbroj ljudi. Univerzalije su takvog karaktera de nemaju obilježje materije, širine, … Opširnije

Racionalno gledano veće se ne može podudariti sa manjim, a da ne prelazi okvir manjeg. Zamislimo zgradu sa 30 metara! Da li je slika te zgrade u našem umu kada je motrimo, a i poslije, nakon što zatvorimo oči? Sigurno da je prisutna. Međutim, postavlja se pitanje, kolike su dimenzije te zgrade u slici našeg … Opširnije

Danas govorimo o argumetnima nematerijalnosti duše koje je postavio Ibn Sina, a koje je prihvatio i Fahrudin Razi, Hadže Nasirudin Tusi i Mulla Sadra. Ibn Sina kaže: Pretpostavimo da je jedan čovjek stvoren i to činom trenutnog stvaranja. Takav čovjek se nalazi u vazduhu, odnosno levitira i ni jedan organ osjetila nije podražen izvana. Oči, … Opširnije

U nastavku ćemo se osvrnuti na stavove materijalista o obilježjima duše koje smo spomenuli. Evropski empiristi, također i filozofi materijalističke prominijencije, tretirali su pitanje samosvijesti i ljudsko znanje o sebi. Oni uglavnom poriču postojanje nečega što bi se zvalo “ja” u smislu u kojem smo mi govorili. Naša zbilja, prema njima, ono što mi nazivamo … Opširnije

Govorili smo o nematerijalnosti duše i pritom smo spomenuli smo četiri teorije u vezi toga, koje se međusobno razlikuju, od one prema kojoj je duša materijalna do one prema kojoj je duša nematerijalna. Prema mišljenju Mulla Sadre može se ustvrditi da je duša nematerijalna, pa čak i vegetativna duša budući da ta vegetativna duša vrši … Opširnije

Sljedeće pitanje tiče se materijalnosti i nematerijalnosti duše. Prije svega da vidimo kakvu imamo percepciju pojma nematerijalnog. Nematerijalno je ono što nije materijalno. Otuda moramo prvo spoznati šta je materijalno da bi znali šta je čisto od materije tj. nematerijalno. Dakle, ako prepoznamo ili definiramo odrednice materijalnog time ćemo spoznati odrednice nematerijalnog. Materijalno je ono … Opširnije

Prethodno smo govorili o supstancijalnosti i akcidentalnosti duše. Rekli smo da neki vjeruju da je duša akcident, odnosno tek temperament ili kvalitet tijela. Međutim, filozofi smatraju da je zbilja duše supstanca. Spomenuli smo četiri argumenta koji govore u prilog tezi o supstancijalnosti duše, od kojih su tri potpuno prihvatljiva. Odgovorili smo na neke od upućenih … Opširnije

Postavlja se pitanje da li je duša supstancija ili akcidencija? Prethodno smo rekli da je duša ta koja upravlja tijelom i daje mu život. Duša i tijelo u prirodi tvore jednu osobu, jednu jedinku. Čovjek ima dušu ima i tijelo. Oboje zajedno čine čovjeka. Životinja ima dušu i tijelo, duša i tijelo čine životinju. Isto … Opširnije

Prof. dr. Askeri Sulejmani rođen je 1337. solarne H. u gradu Amirkala u vjerskoj porodici. Pored redovnih stepeni u tradicionalnom vjerskog centra Hoze u Qomu prošao je i nastavu u Institutu za naučna istraživanja u Qomu na čijem čelu je ajetullah Misbah Jazdi, gdje prolazi najveće stepene obrazovanja na području racionalnih i društvenih znanosti, a … Opširnije