Irfan

Antropologija Hafiza: pojam rinda u Hafizovoj poeziji

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract UDK 821.222.1.09-1 Shirazi 801.73 Ovaj rad tretirat će antropologiju Hafi za Širazija kroz analizu termina rind. Rind je jedan od ključnih termina Hafizove poezije, čiji su svjetopogled i pozicija univerzalne prirode. Termin “rind” u Hafizovoj poetskoj igri riječima dolazi uz termine kao što su “rival” i “prijatelj” i ima osobenu i specifičnu poziciju. Tome u prilog ... Opširnije

Sufizam kao bunt protiv društvene iskvarenosti ozrcaljene u Hafizu Širaziju

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract UDK 141.336:821.222.1 U ovom radu nastojalo se istražiti do koje mjere je sufijski pokret insipiriran i usmjeravan različitim kontekstima, prije svega društvenim i kulturnim, te na koji način su sufi jski protagonisti izražavali svoj stav o društvu, kretanjima u društvu, problemima i društvenim devijacijama. Također, željelo se istražiti koliko je specifi čan sufi jski oblik društvenog utjecaja, manifestiran ... Opširnije

Divan Hafiza Širazija u recepciji Safvet-bega Bašagića, Fehima Bajraktarevića i Bećira Džake

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract UDK 821.222.1.09-1 Shirazi Divan Hafiza Širazija, perzijskog pjesnika iz XIV stoljeća, jedna je od najznačajnijih zbirki ljubavne poezije u okviru perzijske i općenito književne tradicije orijentalno-islamskog kulturnog kruga. Od nastanka Divana traje spor oko pitanja njegovog žanrovskog situiranja. Jedni Hafizovu poeziju smatraju ljubavnom lirikom, a drugi sufi jskom poezijom, dok se često priznaje i mogućnost njenog dvojakog tumačenja ... Opširnije

Razumijevanje Hafiza i tumačenje ljubavi/aška

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract UDK 821.222.1.09-1 Shirazi 801.73 U ovom radu nastoji se Hafi za Širazija predstaviti onako kako je on sam o sebi govorio u svojim stihovima, s posebnim osvrtom na njegov pogled ljubavi / aška koji dominira cjelokupnom Hafi zovom poezijom. Da bi se shvatilo Hafi za Širazija, nužno je najprije prepoznati jasna mjesta ... Opširnije

Različiti pristupi tumačenju Hafizovog Divana

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract UDK 821.222.1.09-1 Shirazi 801.73 Hadže Šemsuddin Muhammed Hafi z Širazi pjesnik je koji je svojim doživljajem poezije i jedinstvenim pjesničkim darom pokrenuo istinsku revoluciju u samom pristupu poeziji pisanoj na perzijskom jeziku. Njegovo poigravanje sa značenjem riječi, semantička slojevitost koja krasi njegove stihove i brojne nejasnoće prerasle u legende nadvijene nad njegov  život, u konačnici su iznjedrili gazele ... Opširnije

Značaj Iqbalove mudrosne poezije

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract Aḥmad Shawqī, poznati egipatski pjesnik i stariji savremenik Iqbala, (1868-1932. amīr al-shu‘arā’, “princ pjesnika”, naša nap., N. K.), dok je iskazivao počast ovom poeti, filozofu, napravio je krajnje perceptivnu opasku. Njegove riječi usrdno su kazivale o krajnjem uvažavanju i poštovanju koje je Iqbal imao u očima Egipćana. U isto vrijeme, možda izgredno, ... Opširnije

Iqbalov panenteizam

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract U srcu Iqbalove filozofije leži egzistencijalističko uvjerenje da je zbilja krajnje neizreciva u pojmovima razuma i znanosti. Ovim se ne negira značaj ovih potonjih. Bez obzira kakvo je stajalište o čovjeku, univerzumu i Bogu, konačno dospijevamo, mora biti, Iqbal smatra, stajalište u kojem su podaci znanosti razjašnjeni, stajalište u kojem je udovoljeno ... Opširnije

Iqbalovo preformuliranje sufijske misli

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract Poznati učenjak iz Cambridgea, profesor A. J. Arberry, jednom je primijetio: “Pjesnici su neoficijelni zakonodavci ljudskog roda.” “[Oni su] igrali istaknutu, u nekim slučajevima zbilja vodeću ulogu, u najuzbudljivijoj drami modernog razdoblja, pobuni protiv unutarnje korupcije, te protiv izvanjske dominacije, intelektualne kao i političke.” Sukladno mome shvatanju, profesor Arberry je bio odveć skroman u svojim tvrdnjama. Muslimanska civilizacija nije vidjela ovaj fenomen po prvi put u ... Opširnije

Prava vlast pripada siromasima: Abjat Sultana Bahua

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract Islam je veoma rano došao u dodir s Indijskim potkontinentom. Prvi kontakti između muslimana i Indijaca ostvareni su preko sjeverozapadne indijske provenijencije Pendžab. U Pendžab se također doselio znatan broj sufi jskih šejhova i njihovih sljedbenika koji su osnovali tekije i uspostavili sufi jske redove na Indijskom potkontinentu. Jedan od najznačajnijih sufi jskih učitelja koji je živio u ... Opširnije

Živa duhovnost

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract Stoljeće i pol koji su za nama najveći dio savremenog čovječanstva savremenoj psihologiji postavljao je veliki broj pitanja u smislu razumijevanja, tretiranja, odnosa prema psihološkim oboljenjima i, u konačnici, njihovog liječenja, te – opravdano ili ne – očekivao, ako ne jednak, a ono makar približan broj odgovora. Nakon brojnih naučnih, kolektivnih i ... Opširnije

Poslanica o zaodijevanju ogrtača od Ibn Arebija

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract Uvodna razmatra Hamza Halitović Osvrt na djela pripisana Muhjiddinu Ibn Arebiju  Početkom ove godine, pri objavljivanju prve Ibn Arebijeve poslanice u časopisu Živa baština, u njenom uvodnom dijelu bilo je riječi o pisanoj zaostavštini šejha Ibn Arebija. Budući da je od tada prošla godina, mislim da je vrijeme da pažnju posvetimo drugom značajnom aspektu koji se veže za bibliografi ju ovog ... Opširnije

Komentar Najname (3) – Ljestve do terase uzvišenih nebeskih sfera Malakuta i Džabaruta

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract Ovaj govor ljestve su nebeske / ko se njima uputi na terasu dospjet će. Dunjalučki opažaji ljestve svijeta ovoga su / a opažaj vjerski ljestve su nebeske Zdravlje ovog opažaja kod doktora traži / zdravlje onog osjeta od Voljenog zatraži. Zdravlje ovog opažaja u izgradnji tijela je / a zdravlje je onog ... Opširnije

Poslanica srži o onome što je neophodno duhovnom pregaocu

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract Uvodne napomene Hamza Halitović Zasigurno je da tesavvuf kao duhovna dimenzija islama ima svoj praktični i teoretski dio, no striktna podjela tesavvufske misli na praktičnu i teoretsku ili na etičku i filozofsku je donekle usiljena. Praktični i teoretski aspekti tesavvufa čine jednu jedinstvenu cjelinu. Tako, kada govorimo o praktičnom i teoretskom tesavvufu, ... Opširnije

Vahdetul-vudžud prema viđenju Sadruddina Konjevija i Mevlane Dželaluddina Rumija Belhija

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract Vahdetul-vudžud (jedinstvo egzistencije) jeste stanovište koje je poteklo iz irfana. Čak i ako se predoči u okviru jedne fi lozofske teorije, opet se ne smije zaboraviti njegovo irfansko ishodište.  Neki su mislioci raspravu o vahdetu (jednoći, jedinstvu) svrstali u glavno središte svih vrsta irfanskih misli. Dakle, u irfanu smo uvijek suočeni s jednom vrstom jednoviđenja (perz. vahdat angari). ... Opširnije

Analiza jednog bejta iz Mesnevije o wahdetul-wudžudu

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract U ovom radu razmotrit ćemo Mevlanin stih Mi smo nepostojanja i naše egzistencije / Ti si apsolutno postojanje naizgled prolazan. Moguća su dva različita pristupa: introvertni i ekstrovertni. Jezik koji objašnjava prvi pristup je mističan, psihološki ili poetičan. Ali, u izražavanju druge vrste pristupa, misticizam se nerijetko koristi fi lozofskim jezikom. Čini se da je Mevlanin jezik u ... Opširnije

Teorija jednoća egzistencije ili duhovno osvjedočena jednoća sa stanovištva Ibn Arebija i Ekharta

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract Teorija jednoće egzistencije (vahdetul-vudžud) koncipirane od gnostika (arifa) bila je predmetom mnogih kritika stoga što je daleka razumu i zbog neslaganja sa spoljašnjim značenjima nekih dijelova svetih tekstova. Neke pristalice ove teorije, kako bi umanjili ove kritike, interpretirali su je kao duhovno osvjedočena jednoća (perz. vahdet-e šuhud) radije je smatrajući epistemološkim pitanjem negoli ontološkim. U ovom članku nastojat ćemo ... Opširnije

Teorija jednoće egzistencije i njena dokazivost sa stanovišta Ibn Arebije i Mulla Sadre

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract Jednoća egzistencije (vahdetul-vudžud) predstavlja temeljno učenje Ibn Arebijevog gnosticizma (irfana). Također i Mulla Sadra, na vrhuncu svoje transcendentne fi lozofi je, krozgradaciju egzistencije stiže do jednoće egzistencije. U pogledu defi niranja jednoće egzistencije postoje neslaganja i na Istoku i na Zapadu. Na Zapadu se fi lozofsko učenje panteizma uspoređuje s ovom teorijom, a nekada se smatra njenim ekvivalentom. ... Opširnije

Uvod o različitim razumijevanjima učenja wahdetul-wudžuda

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract Učenje vahdetul-vudžuda jedna je od najdubljih misli koje je proizveo irfan i jedna od tajni ljudske misli. Irfanska tumačenja vahdetul-vudžuda su različita. Filozofi su ovo učenje podvrgnuli analizi i pritom ponudili različita tumačenja, u nekim slučajevima čak i kontradiktorna. Mislioci koji nisu zakoračili na irfanski put, bilo da su fi lozofi , teolozi pa i neki faqihi, kritizirali ... Opširnije

Oživljavanje duhovnoga viteštva

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract Je li deplasirano ili, možda, tendenciozno i pretenciozno u vremenu koje mnogi, i stručnjaci i laici svejednako, cijene lišenim svake moralnosti i etike u većini životnih domena, govoriti i pisati o duhovnosti, odnosno onom dijelu duhovne stvarnosti koji se u islamu naziva futuvvetom ili dževanmardijem, a što bi se na nama razumljive jezike moglo prevesti kao duhovna mladost ili duhovno ... Opširnije

Osnovne teme Attarovih gazela

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract Na Attarove gazele se u prošlosti nije osvrtala tolika pažnja u akademskim krugovima na Zapadu. Postoji više razloga za to, jedan od njih je i to što postoji veliki broj izvanrednih pjesnika koji su stvarali na perzijskom jeziku. Tako su se istraživači uglavnom osvrtali na najreprezentativnije predstavnike jednog poetskog žanra ne uzimajući u obzir ostale velikane koji su također pisali poeziju ... Opširnije