sufizam

Ibn Arebijevo pismo Fahruddinu Raziju

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract Fahruddin Razi jedan je od najznačajnijih islamskih učenjaka iz klasičnog perioda, prije svega poznat po svom obimnom tefsiru te po djelima iz oblasti spekulativne teologije (ilm ul-kelama). Njegov racionalistički pristup vjeri je vremenom postao poslovičan u sufijskim krugovima, koji su na racionalizam u vjeri gledali sa podozrenjem. U pismu koje mu je ... Opširnije

Abū Madyan al-Ġawṯ – utemeljitelj magrepske škole tesavvufa i jedan od najvažnijih učitelja Ibn ʻArabīja

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract Šuʻayb ibn al-Ḥasan al-Anṣārī al-Andalusī, poznat kao Abū Madyan al-Ġawṯ, smatra se jednim od najznačajnih učitelja u povijesti tesavvufa i zbog svog velikog duhovnog utjecaja na sufije Magreba često se u literaturi oslovljava utemeljiteljem magrebske škole tesavvufa. Iako se nikada nisu sreli, zahvaljujući vezi sa njegovim brojnim učenicima kao i jednoj posebnoj ... Opširnije

Ibn ʻArabijev sufijski diskurs o ženi

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract Žena zauzima značajno mjesto u Ibn ʻArabijevom sufijskom diskursu. Ona ondje ima polivalentnu funkciju u njegovoj duhovnoj antropologiji, ali jednako tako i u njegovoj metafizici i u tradicionalnim kozmološkim razmatranjima. Svoje naročito poštovanje prema ženi Ibn ʻArabi nije ispoljavao samo tako što je od nje primao posebna duhovna nadahnuća u vlastitoj duhovnoj ... Opširnije

Recepcija posebnih i rijetkih oblika komunikacije – Primjeri komunikacije evlija u knjizi Tezkiretul evlija u svjetlu savremenih komunikoloških analiza sa osvrtom na primjere iz domaće tradicije

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract UDK 28-42 U radu se razmatra komunikacija evlijanskih ličnosti. Gledano sa aspekta komunikologije, pokušalo se odgovoriti na pitanje gdje leže specifičnosti u odnosu na uobičajenu intrapersonalnu, interpersonalnu i grupnu komunikaciju. Sufizam, promatran kao sistem osebujnih komunikacijskih oblika, otkriva slojeve nestandardne i specifične komunikacije na polju izvanracionalne komponente komunikacije i/ili neracionalnog sloja prepoznavanja ... Opširnije

Jezik mrava

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract UDK 1 Suhrawardi Preveo i priredio Hamza Halitović Šihabuddin Suhrawardi (p. 1191) jedan je od najznačajnijih mislilaca i filozofa u historiji islama. Osim svojih djela na arapskom, autor je i nekoliko kratkih poslanica na perzijskom jeziku čije su glavne teme duhovni put i duhovna spoznaja. Jedna od njih je i poslanica Lugat-i ... Opširnije

Molitva srca u isihazmu i sufizmu

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract UDK 141.336 271.2 Ovaj rad je ustvari tekst govora S. H. Nasra kojeg je on izložio marta 1985. godine na simpozijumu pravoslavnih hrišćana i muslimana na pravoslavnom Bogoslovskom fakultetu “Časni krst” u Bostonu i koji je objavljen u Greek Orthodox Theological Review 1986. godine. S. H. Nasr u ovom radu analizira izuzetne i značajne sličnostima dvaju ... Opširnije

Prilog proučavanju susreta pravoslavlja i sufizma

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract UDK 271.2 141.336 Ovaj rad ima za cilj da doprinese razumijevanju veoma slabo istraženog područje uzajamnog uticaja između pravoslavlja i sufizma u islamu. S obzirom na opširnost same teme kao i njene važnosti, s jedne strane, a sukladno ograničenjima jednog naučnog rada za časopis, s druge strane, iako je obimom prekoračio osnovne ... Opširnije

Teološko-sufijski nauk o vilajetu (prijateljstvu s Bogom)

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract UDK 141.336 U radu se izlažu osnove učenja o vilajetu unutar konstitutivne i interpretativne tradicije islama. Pojam vilajeta pripada najranijem sufijskom iskustvu iako će, kakav je slučaj i s teološkim i pravnim doktrinama, iscrpno biti objašnjen tek nekoliko stoljeća kasnije kao jedno od najvažnijih i najsloženijih pitanja o kojem su raspravljali čuveni ... Opširnije

Ibn ‘Arebijeva kosmologija – uvodna razmatranja

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract UDK 113/119 141 Ibn Arebi Bilo kakav govor o duhovnoj antropologiji unutar sufijskoga učenja gotovo je nemoguć bez razumij evanja duhovne i metafizičke kosmologije, kao svojevrsnog arhetipa Savršenoga čovjeka na Zemlji. Ibn ʻArebijeva (u. 1240) kosmologija, slobodni smo kazati, može se uzeti kao jedna od najrazuđenijih i najpotpunijih. Ovdje donosimo uvodna razmatranja ... Opširnije

Mevlana Dželaluddin Rumi o ljubavi i u ljubavi

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract Mevlana Rumi je sufija mezheba ljubavi, čija poezija šalje poruke potičući svakog pojedinca svekolikog univerzuma da se preispituje i da nauči da sluša i djeluje po nalogu unutarnjeg glasa srca ispunjenog ljubavlju u kojem je pritajena snaga božanske energije. U obimnom poetskom korpusu iznio je svoja razmatranja, čija je suština da je ... Opširnije

Ljubav u islamskom mišljenju

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract UDK 28-1 Ljubav je od davnina privlačila pažnju brojnih muslimanskih učenjaka. Nadahnjujući se Kur’anom, hadisom, predislamskom poezijom i helenističkim naslijeđem, oni su objasnili prirodu ljubavi kako bi prikazali egzistencijalni smisao temeljnog učenja islama – potvrđivanje božanskog jedinstva (tevhid). U razdoblju od petog do šestog/jedanaestog do dvanaestog stoljeća došlo je do procvata ljubavne ... Opširnije

Kur'an i sufizam

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract UDK 28-23 141.336 Sukladno autorovom mišljenju, sufizam se ponajbolje može razumjeti u odnosu na samo ustrojstvo islamske tradicije. Izrazita odlika sufijskog pristupa islamskoj tradiciji jest usredotočenje na stapanje duše s Božanskom Riječju, uvijek na osnovu obrasca koji je utvrdio Vjerovjesnik. Sufijski učitelji su često govorili o cilju islamske tradicije u vidu ostvarenja ... Opširnije

Knjiga o Veličanstvenosti i Ljepoti

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract UDK 28 141.111 Ibn Arebi Djelo Kitabul-Dželāl vel-Džemāl (Knjiga o Veličanstvenosti i Ljepoti) jedna je od najznačajnijih poslanica Muhjiddina Ibn Arebija. Djelo je napisano u toku jednog dana 1205. Godine dok je Ibn Arebi boravio u gradu Mosulu. Kako sam naslov govori, ova poslanica se bavi temom Božije Veličanstvenosti i Ljepote i ... Opširnije

Tesavvuf u islamskim izvorima i stavovima učenjaka

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract UDK 28-42 U kontekstu sve češćih međusobnih odricanja vjerodostojnosti među različitim muslimanskim grupacijama, glavna Alāvijska tekija iz Mustegānema, Alžir, oglasila se je, 17.01.2016. godine, saopćenjem u kojem podsjeća na razumijevanje tesavvufa u izvorima islama i vjerodostojne uleme. Neposredan povod tome bio je napad pripadnika neoharidžijskog pokreta na jednu njihovu tekiju u Gazzi, ... Opširnije

Uporedna analiza dvaju izvornika

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract UDK 783:28-29 Analiza ilahija Abdurrahmana Sirrije provedena je metodom komparacije rukopisnog teksta i štampane verzije. U svojoj izvornoj, rukopisnoj formi, medžmua je pisana nesh pismom, pismom Kur’ana. Rukoprepisivač medžmue znameniti je bošnjački kaligraf šejh Behaudin Sikirić (1860–1934), dok je štampanu verziju pripremio za štampu 1941. godine šejh Šaćir Sikirić (1893–1966). Osim što ... Opširnije

Tekijska ilahija (Kritičko izdanje)

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract Najplodnije razdoblje za razvoj bošnjačke tekijske ilahije, prema dosadašnjem uvidu, zasigurno je kraj 18. i prva polovina 19. stoljeća. Najstariji primjerci ovoga žanra nastaju u oglavačkoj tekiji i iz pera znamenitog šejha Abdurahmana Sikirića Sirri-babe (1775–1847). Njegove su ilahije poglavito na osmanskom jeziku dok će manji broj, svega tri, biti napisane na ... Opširnije

Muzički mekami u tekijskim ilahijama

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract UDK 783:28-29 Sakralna muzička tradicija Bošnjaka u cjelosti je realizirana u mekamatu – muzičkom sistemu orijentalno-islamskog kulturnog kruga. U mekamatu se uče Kur'an, salavati, zikrovi, salle i ezani. Posebno mjesto u toj sakralnoj muzičkoj tradiciji zauzimaju ilahije i kaside, a među njima tekijska ilahija kao autentični izraz bošnjačke duhovnosti i pjesničkog genija. ... Opširnije

Tekijska ilahija u antologijskim izborima bošnjačke književnosti

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract UDK 28-291 Rad se primarno bavi odnosom teologije i književnosti, odnosno kako se kroz žanr tekijske ilahije prenose određene vjeronaučne Istine. Književnost u ovom odnosu ima posredničku funkciju. Na teorijskoj razini tretira odnosom Učitelj – ilahija – učenik, odnosno kakve to sve poruke Učitelj šalje učeniku tekijskom ilahijom. Zatim, bavi i statusom ... Opširnije

Poetika tekijske ilahije – osobine i osobenosti poetskog žanra

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract UDK 28-291 Rad se bavi teorijskim sagledavanjem poetskih osobina i osobenosti žanra tekijske ilahije, kao i tematskim okvirima u kojima se ovaj žanr u bošnjačkoj književnosti na bosanskom i osmanskom i arapskom jeziku ostvaruje. Važnost ovoga žanra ogleda se u njegovoj rasprostranjenosti, s jedne strane, te sve češćem odmaknuću od originalnih tekstova ... Opširnije

Sadijeve hikaje – najljepše motivacijske priče

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract UDK 821.222.1.09 Širazi Sadijev Gulistān ili Đulistan pripada islamskoj književnoj tradiciji koja odgaja i disciplinira ljudski ego formiranjem moralnog ja. Njegov Đulistan je ružičnjak poučnih priča – hikaja i anegdota čijom se naracijom čitatelju na jedinstven način, pomoću suptilnih opservacija o životu i ljudima, prenose više pragmatične nego filozofski intonirane poruke, koje ... Opširnije