Irfan

Semantička i retorička nekonvencionalnost u Rumijevoj Mesneviji

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract UDK 821.222.1.09 Rumi, Dž. Sažetak Ono što Rumijevu Mesneviju izdvaja od sličnih djela, poput onih Sanaijevih i Attarovih, jeste Rumijeva nesvakidašnja upotreba književnih i jezičkih elemenata u tom iznimno vrijednom djelu. Po mišljenju autora ovog rada, razlike u toj upotrebi većinom se ogledaju u iskoraku iz okvira uobičajenih književnih normi na semantičkom i retoričkom planu. Pored ukazivanja na ... Opširnije

Jezik Rumijeve duše

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract UDK 141.336 Sažetak Rumijeva duša je mnoge zemaljske godine prosanjarila dok je lagano prelazila iz egzistencijalne postelje jednoga kraljevstva u drugu, iz svijeta mineralnog, biljnog i životinjskog do kraljevstva govoreće duše (nafs nātiqa), koja umije razborito da pripovijeda i smisleno da se izražava. Ona tako najzad postaje misleća duša u zenitu vlastitog ... Opširnije

Šta je Rumija učinilo velikim autorom

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract UDK 28-29 929 Rumi, Dž. Sažetak U ovome radu nabrojano je i objašnjeno pet vanjskih faktora, koji su Dželaluddina Rumija učinili velikim autorom i utjecajnim pjesnikom na Istoku i Zapadu u minulim stoljećima. Prema mišljenju autora ovoga članka, tih pet vanjskih faktora jesu: porijeklo i uži i širi zavičaj Dželaluddina Rumija, široki okvir klasične islamske kulture, klasična ... Opširnije

Kontroverze oko Ibn Arebijevog Fususa: Faraonova vjera

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract UDK 1 Ibn Arebi 141.336 : 28-23] Većina komentatora Kur’ana smatra da je Faraon osuđen na Džehennem, dočim u sufijskim krugovima ova uobičajena interpretacija nije uvijek bila prihvaćena. Ibn Arebijeva teza o ispravnosti Faraonovog potvrđivanja vjere, koja zauzima samo nekoliko stranica u Fususu al-Hikamu, privukla je jako veliki broj komentara i od ... Opširnije

Božanska zakonitost – savršeni čovjek

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract UDK 28-1 Učenje o Savršenom čovjeku predstavlja jedan od najuniverzalnijih arhetipova ljudskog vjerovanja. Ovo učenje nalazimo u različitim religijama, pa čak i u nekim ateističkim učenjima. Ova doktrina na svojevrstan način u sebi sukusira sva religijska, filozofska i znanstvena pitanja. U ovom radu, oslanjajući se na klasičnu literaturu i povremeno reflektirajući komparativni metod, pokušali smo prikazati osnovna načela ... Opširnije

Ideja religije Ljubavi u poeziji Hafiza Širazija

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract UDK 821.222.1.09 Shirazi U sveukupnoj povijesti muslimanskog mišljenja klasična perzijska poezija bila je ta koja je već od ranijih vremena položila temelje onoj duhovnoj pojavi u mislećoj tradiciji islama danas znanoj kao “religija ljubavi”. Motrena u svjetlu duhovnih činjenica uzetih iz sveobuhvatnog sadržaja primarnih vrela islama: Kur’ana i hadīsa, “religija ljubavi” jednostavno ... Opširnije

Duhovni put u iluminističkoj filozofiji

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract UDK 1 Suhrawardi 140.8 Šejh Šehabuddin Suhrawardi je filozof i arif u kojem su se sjedinili mudrost, spekulativna spoznaja i praktični irfan. U njegovoj filozofiji spekulativno je s praktičnim toliko isprepleteno da se onaj koji nije prošao duhovni put ne može nazvati mudracem. U njegovim pisanim djelima postoji cjelovit prikaz osnovnih supstanci ... Opširnije

Izbor iz Ilahiname

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract UDK 821.222.1-1 Neki blento kraj puta je sjedio čaršinlija nekol’ko tu prolazilo Svi su dunjalučari veliki bili o odjeći i turbanu samo mislili U svojoj gizdavosti i oholosti putem k’o paunovi se šepurili Kad blento bez kuće i kućišta ove umišljene gizdavce ugleda, Od stida glavu u kragnu zavuče dok gizdavci kraj ... Opširnije

Mensur Halladž u predaji ‘Attara iz Nišabura

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract UDK 929 Halladž M. O Husejnu Mensuru zvanom Halladž postoje razne predaje. Jedni ga smatraju vanrednim gnostikom i sufijom, dok je za druge opsjenar i varalica. Gnostici poput ‘Attara, Mevlane, Sadija i Hafiza nepodijeljeno smatraju da je Halladž bio gnostik svom puninom tog značenja. Oprečni stavovi plod su nerazumijevanja Halladžovog autentičnog gnostičkog ... Opširnije

Ilahinama – Pismo Bogu

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract UDK 821.222.1.09 ‘Attar F. U proznom uvodu Muhtarname, zbirke rubaija koju je napisao potkraj života, ‘Attar u dva navrata spominje da je iza sebe ostavio dvije trilogije (mosallas): prvu čine Husrevnama, Esrarnama i Mantik al-tajr, a drugu Musibetnama, Divan i Muhtarnama. “Pošto carstvo Husrevname u svijetu pojavi se, i tajne Esrarname se ... Opširnije

Kratki prikaz djela Feriduddina ‘Attara

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract UDK 821.222.1.09 ‘Attar F. Šejh Feriduddin Muhammed ‘Attar iz Nišabura središnja je ličnost perzijske gnostičke poezije druge polovine 12. i početka 13. stoljeća. Premda se u gazelima Senaija Gaznevija naziru naznake gnostičke tematike, ona svoju potpunu afirmaciju dobija u ‘Attarovom poetskom izražaju, dok njegova djela predstavljaju jednu od najznačajnijih etapa u razvoju ... Opširnije

Temeljni sufijski nauk Feriduddina ‘Attāra

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract UDK 141.336 140.8 ‘Attar F. U sufijskom nauku Farīd al-Dīna ‘Attāra i tematskom dizajnu njegova duhovnog univerzuma Bog je najviši topos spoznaje. Ali, ako duhovni putnik (homo viator, sālik), koji hodi ‘mliječnim putem spoznaje’, što je tek sinonim za spoznajni put u islamu, hodi bez istinske Ljubavi (hubb haqīqī), on ne samo ... Opširnije

Antropologija Hafiza: pojam rinda u Hafizovoj poeziji

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract UDK 821.222.1.09-1 Shirazi 801.73 Ovaj rad tretirat će antropologiju Hafi za Širazija kroz analizu termina rind. Rind je jedan od ključnih termina Hafizove poezije, čiji su svjetopogled i pozicija univerzalne prirode. Termin “rind” u Hafizovoj poetskoj igri riječima dolazi uz termine kao što su “rival” i “prijatelj” i ima osobenu i specifičnu poziciju. Tome u prilog ... Opširnije

Sufizam kao bunt protiv društvene iskvarenosti ozrcaljene u Hafizu Širaziju

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract UDK 141.336:821.222.1 U ovom radu nastojalo se istražiti do koje mjere je sufijski pokret insipiriran i usmjeravan različitim kontekstima, prije svega društvenim i kulturnim, te na koji način su sufi jski protagonisti izražavali svoj stav o društvu, kretanjima u društvu, problemima i društvenim devijacijama. Također, željelo se istražiti koliko je specifi čan sufi jski oblik društvenog utjecaja, manifestiran ... Opširnije

Divan Hafiza Širazija u recepciji Safvet-bega Bašagića, Fehima Bajraktarevića i Bećira Džake

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract UDK 821.222.1.09-1 Shirazi Divan Hafiza Širazija, perzijskog pjesnika iz XIV stoljeća, jedna je od najznačajnijih zbirki ljubavne poezije u okviru perzijske i općenito književne tradicije orijentalno-islamskog kulturnog kruga. Od nastanka Divana traje spor oko pitanja njegovog žanrovskog situiranja. Jedni Hafizovu poeziju smatraju ljubavnom lirikom, a drugi sufi jskom poezijom, dok se često priznaje i mogućnost njenog dvojakog tumačenja ... Opširnije

Razumijevanje Hafiza i tumačenje ljubavi/aška

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract UDK 821.222.1.09-1 Shirazi 801.73 U ovom radu nastoji se Hafi za Širazija predstaviti onako kako je on sam o sebi govorio u svojim stihovima, s posebnim osvrtom na njegov pogled ljubavi / aška koji dominira cjelokupnom Hafi zovom poezijom. Da bi se shvatilo Hafi za Širazija, nužno je najprije prepoznati jasna mjesta ... Opširnije

Različiti pristupi tumačenju Hafizovog Divana

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract UDK 821.222.1.09-1 Shirazi 801.73 Hadže Šemsuddin Muhammed Hafi z Širazi pjesnik je koji je svojim doživljajem poezije i jedinstvenim pjesničkim darom pokrenuo istinsku revoluciju u samom pristupu poeziji pisanoj na perzijskom jeziku. Njegovo poigravanje sa značenjem riječi, semantička slojevitost koja krasi njegove stihove i brojne nejasnoće prerasle u legende nadvijene nad njegov  život, u konačnici su iznjedrili gazele ... Opširnije

Značaj Iqbalove mudrosne poezije

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract Aḥmad Shawqī, poznati egipatski pjesnik i stariji savremenik Iqbala, (1868-1932. amīr al-shu‘arā’, “princ pjesnika”, naša nap., N. K.), dok je iskazivao počast ovom poeti, filozofu, napravio je krajnje perceptivnu opasku. Njegove riječi usrdno su kazivale o krajnjem uvažavanju i poštovanju koje je Iqbal imao u očima Egipćana. U isto vrijeme, možda izgredno, ... Opširnije

Iqbalov panenteizam

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract U srcu Iqbalove filozofije leži egzistencijalističko uvjerenje da je zbilja krajnje neizreciva u pojmovima razuma i znanosti. Ovim se ne negira značaj ovih potonjih. Bez obzira kakvo je stajalište o čovjeku, univerzumu i Bogu, konačno dospijevamo, mora biti, Iqbal smatra, stajalište u kojem su podaci znanosti razjašnjeni, stajalište u kojem je udovoljeno ... Opširnije

Iqbalovo preformuliranje sufijske misli

Sažetak/AbstractKljučne riječiVezani radoviSažetak/Abstract Poznati učenjak iz Cambridgea, profesor A. J. Arberry, jednom je primijetio: “Pjesnici su neoficijelni zakonodavci ljudskog roda.” “[Oni su] igrali istaknutu, u nekim slučajevima zbilja vodeću ulogu, u najuzbudljivijoj drami modernog razdoblja, pobuni protiv unutarnje korupcije, te protiv izvanjske dominacije, intelektualne kao i političke.” Sukladno mome shvatanju, profesor Arberry je bio odveć skroman u svojim tvrdnjama. Muslimanska civilizacija nije vidjela ovaj fenomen po prvi put u ... Opširnije